1- KADINA YÖNELİK ŞİDDET NELERDİR?

FİZİKSEL ŞİDDET

Kadına yönelik şiddet türlerinden en yaygın olanı ve bilinenidir. Kadının canına kastederek yaşamına son vermek , dayat atmak , herhangi bir araç kullanarak darp etmek,  fiziksel şiddet olduğu gibi boğazını sıkmak , yüzüne kezzap atmak , tedavisine engel olmakta fiziksel şiddettir.

CİNSEL ŞİDDET

Kadına karşı zorla ve güç kullanmak suretiyle kadının rızası hilafına cinsel ilişkide bulunmak  veya kadını cinsel ilişkiye bulunmaya zorlamaktır.  Başkalarıyla cinsel ilişkiye zorlama da cinsel şiddet niteliğinde olup cinsel organlara zarar verme, yakın akrabalarla cinsel ilişkiye  zorlama, zorla evlendirme, telefon, mektup veya sözle cinsel içerikli rahatsızlık verici davranışlar cinsel şiddet çeşitlerinden bazılarıdır.

EKONOMİK ŞİDDET

Kadınların çalışma hayatı içinde  elde ettiği her türlü gelir ve kazanca el koyma, bu kazançtan mahrum  bırakma anlamına gelen ekonomik şiddet , kadını ücretsiz aile işçisi olarak kullanmak, çalışmasınarağmen aylık gelirine  el koyarak gelirinden mahrum  bırakmak, evlenirken ya da evlendikten sonra kadının sahip olduğu takı ve parasına el koymak, kadına çalışmak istemesine rağmen izin vermemek ya da kadını zorla çalıştırmak, para karşılığı evlendirmek  ekonomik şiddettir.

PSİKOLOJİK ŞİDDET

Kadına yönelik diğer bir  şiddet türü olan   psikolojik şiddetin en bariz sonucu kadının özgürlüğünden yoksun bırakılmasıdır. Kadının evden dışarı çıkmasına izin vermemek, bakkala gitmenin kocanın iznine bağlı kılınması psikolojik şiddettir. Dayak ve darp olmadan çocukların yanında bağırıp çağırmak , eşya kırıp dökmek ,perdelerin açılmasına  izin vermemek,telefon v.s iletişim araçlarını yasaklamak, giyimine müdahale etmek birer psikolojik şiddettir.

ŞİDDETE UĞRADIĞINIZDA ŞİKAYETİNİZİ BİLDİREBİLECEĞİNİZ KURUM VE KURULUŞLAR

• Valilik
• Kaymakamlık
• Kolluk Güçleri
• Adli Makamlar (Cumhuriyet Başsavcılığı ve Aile Mahkemeleri)
• Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlükleri
• Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri
• Sağlık Kuruluşları
• ALO 183 Aile, Kadın, Çocuk ve Özürlü Sosyal Hizmet Danışma Hattı
• ALO 155 Polis İmdat
• ALO 156 Jandarma İmdat
• İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri
• Belediyelerin Kadın Danışma Merkezleri
• Baroların Kadın Danışma Merkezleri ve Adli Yardım Kuruluşları
• Kadın Sivil Toplum Kuruluşları

2- ŞİDDETE KARŞI HUKUKİ VE İDARİ BAŞVURU YOLLARI

a) Mülkî Amir  (Valilik – Kaymakamlık)  tarafından alınacak tedbirler

• Kadına ve gerekiyorsa beraberindeki çocuklara, bulunduğu yerde veya başka bir yerde uygun barınma yeri sağlanır.
• Diğer kanunlar kapsamında yapılacak yardımlar saklı kalmak üzere, geçici maddi yardım yapılır.
• Psikolojik, meslekî, hukukî ve sosyal bakımdan rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilir.
• Hayatî tehlikesinin bulunması hâlinde, ilgilinin talebi üzerine veya resen geçici koruma altına alınır.
• Gerekli olması hâlinde, korunan kişinin çocukları varsa çalışma yaşamına katılımını desteklemek üzere dört ay, kişinin çalışması hâlinde ise iki aylık süre ile sınırlı olmak kaydıyla, on altı yaşından büyükler için her yıl belirlenen aylık net asgari ücret tutarının yarısını geçmemek ve belgelendirilmek kaydıyla Bakanlık bütçesinin ilgili tertibinden karşılanmak suretiyle kreş imkânının sağlanması.
• Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde yer alan tedbirler, ilgili kolluk amirlerince de alınabilir. Kolluk amiri evrakı en geç kararın alındığı tarihi takip eden ilk işgünü içinde mülkî amirin onayına sunar. Mülkî amir tarafından 48 saat içinde onaylanmayan tedbirler kendiliğinden kalkar.

b) Aile Mahkemesi Hakimi tarafından alınacak tedbirler

• Şiddet mağduruna yönelik olarak şiddet tehdidi, hakaret, aşağılama veya küçük düşürmeyi içeren söz ve davranışlarda bulunulmamasını sağlamak.
• Şiddet uygulayan kişi veya kişilerin müşterek konuttan veya bulunduğu yerden derhâl uzaklaştırılması ve müşterek konutun korunan kişiye tahsis etmek.
• Korunan kişilere, bu kişilerin bulundukları konuta, okula ve işyerine yaklaşmamasını sağlamak.
• Çocuklarla ilgili daha önce verilmiş bir kişisel ilişki kurma kararı varsa, kişisel ilişkinin refakatçi eşliğinde yapılması, kişisel ilişkinin sınırlanmak ya da               tümüyle kaldırılmak.
• Gerekli görülmesi hâlinde korunan kişinin, şiddete uğramamış olsa bile yakınlarına, tanıklarına ve kişisel ilişki kurulmasına ilişkin hâller saklı kalmak üzere çocuklarına yaklaşmamasını sağlamak.
• Korunan kişinin şahsi eşyalarına ve ev eşyalarına zarar verilmemesi,
• Korunan kişiyi iletişim araçlarıyla veya sair surette rahatsız edilmemesi,
• Bulundurulması veya taşınmasına kanunen izin verilen silahları kolluğa teslim edilmesi,
• Silah taşıması zorunlu olan bir kamu görevi ifa etse bile bu görevi nedeniyle zimmetinde bulunan silahı kurumuna teslim etmesi,
• Korunan kişilerin bulundukları yerlerde alkol ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmaması ya da bu maddelerin etkisinde iken korunan kişilere ve bunların bulundukları yerlere yaklaşmaması,  bağımlılığının olması hâlinde, hastaneye yatmak dâhil, muayene ve tedavisinin sağlanması,
• Korunan kişinin bir sağlık kuruluşuna muayene veya  tedavisinin sağlanması.
• İşyerinin değiştirilmesi.
• Kişinin evli olması hâlinde müşterek yerleşim yerinden ayrı yerleşim yeri belirlenmesi.
• 22/11/2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanunundaki şartların varlığı hâlinde ve korunan kişinin talebi üzerine tapu kütüğüne aile konutu şerhi konulması.
• Korunan kişi bakımından hayatî tehlikenin bulunması ve bu tehlikenin önlenmesi için diğer tedbirlerin yeterli olmayacağının anlaşılması hâlinde ve ilgilinin      aydınlatılmış rızasına dayalı olarak 27/12/2007 tarihli ve 5726 sayılı Tanık Koruma Kanunu hükümlerine göre kimlik ve ilgili diğer bilgi ve belgelerinin değiştirilmesi.

ÖRNEK SORU VE CEVAPLARLA ŞİDDETİN ÖNLENMESİ

1- Eşim beni dövdü, saçlarımdan tutarak sürükledi , vücudumda darp izi belli değil ne yapmalıyım?

Öncelikle Mahallenizdeki Jandarma veya Polis Karakoluna veya Cumhuriyet Başsavcılığına   başvuru yapabilirsiniz. Yapacağınız başvuru yazılı olmak zorunda değil, sözlü başvuruda yapabilirsiniz. Bu mercilere yapılacak her başvuru aynı zamanda Aile Mahkemesine resen bildirilir. Vücudunuzda darp izi olmaması haklı durumunuz için bir engel değildir.

2- Eşim devamlı surette bana ve çocuklara bağırıyor, bizi dövmüyor ama eşyalara zarar veriyor.  Bu durum şiddet midir?

Eşinizin eşyaları yere fırlatarak sizi ve çocuklarınızı korkutması psikolojik şiddettir. Yukarıda yazılan tüm koruma mekanizmalarına başvurabilirsiniz.

3- Eşimden şiddet gördüm  ve   yüzümde darp izi var ne yapmalıyım?

Başvuru yaptığınız tüm mercilerden muhakkak Adli Tıptan rapor almak istediğinizi belirtin. Şuan uygulamada şiddet mağduru kişi  en yakın hastaneye sevk edilerek kişi hakkında  sağlık raporu alınmaktadır.

4- Aile Mahkemesinden koruma kararı verildi. Ancak eşim  yine telefonla rahatsız ediyor ne yapmalıyım?

Mahkeme  koruma kararını bir suretini kendiliğinden Cumhuriyet Savcılığı’na gönderir. Cumhuriyet Savcılığı polis ve jandarma marifeti ile eşinizin karara uyup uymadığını denetler. Eşiniz karara uymuyor ise, örneğin eve girmeye çalışıyor, sizi telefonla tehdit ediyor vs. ise karakola ya da Savcılığa giderek durumu bildirin.

5- Bir gelirim yok, eşim şikayet edersem bana bakmayacağını söylüyor ne yapmalıyım?

Aile Mahkemesi koruma kararı verirken sizin ve çocuklarınız asgari geçiminizi sağlayacak şekilde tedbir nafakasına hükmeder.

6-  Boşandığım Eşim beni rahatsız ediyor, çocuklarımı göstermeyeceğini söylüyor ne yapmalıyım?

Yukarıda ki maddelerde yazan her şey bu durumda da geçerlidir. Eşinizden boşanmış ya da ayrı yaşıyor olsanız da bu korumadan yararlanabilirsiniz. Çocuklarınla kurulan şahsi münasebet tesisine aykırı hareket etmek, göstermemek psikolojik şiddettir. Fiziksel şiddete karşı yukarıda bahsi edilen süreç burada da geçerlidir.

7- Kayınvalidem ve eşimin erkek kardeşi beni dövüyor. Ne yapabilirim?

Sadece eşiniz değil, aynı çatı altında yaşadığınız, kayınpeder, kayınvalide, kayınbirader, görümce, anne, baba, kardeş, çocuğunuz, halanız, dayınız, aklınıza kim geliyor ise, ya da ayrı yaşıyor ya da boşanmış olsanız dahi eski eşiniz şiddet uyguluyor ise bu koruma tedbirlerine hükmedilebilir.

8- Eşim şikayet edersem oturduğumuzu evi satacağını ve beni evden atacağını söylüyor. Ne yapabilirim?

Oturduğunuz ev ister kocanıza ait olsun isterse  kiracı olduğunuz ev olsun,  eşinizin sizin izniniz olmadan bu evi satamaz veya kira akdini tek taraflı olarak feshedemez. Ev eşinize ait ise  Aile Mahkemesine yapacağınız Koruma başvurunuzda bu evin  aile konutu olduğunu belirtin ve  için gayrimenkul kaydına “Aile Konut Şerhi” konulmasını isteyiniz. Aile Hakimi talep üzerine bir tedbir kararı verir. Bu tedbir ve daha sonra verilecek Aile Konutu kararı ile  evin satılmasına engel olursunuz. Eviniz kiralık ise kira kontratının ev sahibi ile feshi,  sizin rızanız olmadan mümkün değildir. Eşiniz, ev sahibi ile bu yönde bir işlem yapmış bile olsa geçerli değildir, bu fesih sizin evden tahliye edilmenizi sağlamaz.

9- Ben çalışıyorum ama eşim banka kartımı elimden aldı ve paramı bana vermiyor. İstediğimde küfür ediyor ne yapmalıyım?

Kadının kazancından mahrum bırakılması ekonomik şiddettir.  Bu durumda da Ailenin Korunmasına Dair Kanunun korumasından yararlanabilirsiniz.

10- Eşim beni zorla cinsel ilişkiye zorluyor . Ne yapabilirim?

Ailenin Korunmasına Dair Kanun aynı zamanda cinsel şiddete karşıda koruma tedbirlerini öngörmüştür.  Fiziksel şiddete uğradığınızda başvuracağınız tüm hukuki ve idari yollar bu durumda da geçerlidir. Evlilik birliği içinde kocanın kadına tecavüzü Türk Ceza Kanuna göre suçtur.  Bu durumda muhakkak Cumhuriyet Başsavcılığına başvuru yapmayı ihmal etmeyin.

11- Eşim bana ve çocuklarıma sürekli şiddet uyguluyor.  Evden uzaklaştırma süre dolunca eve geldi, şiddete devam ediyor. Ne yapabilirim?

Türk Ceza Kanununda müessir fiil, şiddet ve benzeri haksız fiiller ceza yaptırımına bağlamıştır. Darp, dayak, şiddet eşe ve çocuğa yönelmiş ise bu mevcut düzenlemede öngörülen cezanın daha fazla ağırlaştırılmasını sağlar. Türk Ceza Kanunda aile bireylerine veya aynı konutta yaşayan kişilerin diğerlerine kötü muamele etmesi suçtur. Bu düzenlemede kişinin diğerini dövmesi, şiddet uygulaması gerekmez. Kişi diğerine bağırıyor küfrediyor banyoya kilitliyorsa buda suçtur.

12- Avukat tutmak istiyorum. Ancak bunu karşılayacak gelirim yok. Ne yapmalıyım?

Maddi durumunuzun iyi  değilse “Adli Yardım””dan yararlanabilirsiniz.  Yaşadığınız Şehirde , oranın BARO’suna başvurarak avukat talebinde bulunabilirsiniz. Ancak  mali durumunuza ait belgeleri ilgili kurumlardan  ( Kaymakamlık – Muhtarlık ) almanız gerekir.

13-  Şiddete uğradım, Boşanmak istiyorum, ancak boşanırsam birçok standartlarımı kaybedeceğim.  Bu imkanlarımı boşandıktan sonra nasıl koruyabilirim?

Fiziksel, ekonomik, cinsel veya psikolojik şiddete uğramış bir kadın olarak boşanma davasını Şiddetli geçimsizlik, pek fena muamele nedeniyle açabilirsiniz. Koruma sürecinde yaşadıklarınız, koruma kararları ve tanık beyanları ile eşinizin kusursunu ispatlayabilirsiniz.  Boşanma davasında Aile Hakimi sizin ve çocuklarınız için verilen tedbir nafakasını, boşanmadan sonra devam edecek şekilde yoksulluk nafakasına çevirebilir. Yine Aile Hakimi boşanma ile eşinizin desteğini yitireceğinizden maddi tazminata hükmedebilir. Ayrıca uğradığınız şiddetten duyduğunuz elem acı ve ızdırap için manevi tazminat takdir edilecektir.