Günümüzde medya araçları bilgiye erişim, iletişim ve boş zaman faaliyeti
olarak gündelik hayatın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Ortaya çıktığı
dönemden bugüne medya araçları çeşitlenmiş ve yaygınlaşmıştır. Son yıllarda
görsel medya yayın mecralarına televizyonun yanı sıra internet yayıncılığı ve
dijital yayın platformları da dahil olmuş ve görsel medya için özgün içerik
üreten mecraların sayısı artmıştır. Bu çeşitlenme aynı zamanda, medyanın
şiddeti temsil etme biçimi, bireyler ve toplum üzerindeki etkileri açısından da
geniş bir tartışma alanı yaratmıştır. Televizyon, sinema, dijital platformlar ve
sosyal medya gibi araçlarla şiddet içeriklerine kolayca ulaşabilmek ve denetim
sorunları, medyada şiddetin temsil ediliş biçimine dair bir sorgulamayı
gerektirmektedir.

Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun 2023 tarihli Medyametre Medya Kullanım
Alışkanlıkları Araştırması’na (RTÜK, 2023, s.34) göre katılımcıların %90.2’sinin
haftada en az bir kez, %74.5’inin ise her gün televizyon izlediği tespit edilmiştir.
Ayrıca katılımcıların günde ortalama 3 saat 56 dakika televizyon karşısında
vakit geçirdikleri ve %71.6’sının 21.00-23.59 saatleri arasında tv izledikleri
görülmüştür. Bununla beraber televizyonda üretilen içeriklerin farklı yayın
mecralarında tekrar dolaşıma girdiği ifade edilmelidir. Dolayısıyla televizyon
yayınlarında şiddetin temsili daha da önem kazanmaktadır.

Medyada Kadına Yönelik Şiddet ve İzleyici Farkındalığı: Yerli Diziler Üzerine
İnceleme başlıklı araştırma kapsamında Türkiye’de 2023-2024 yayın
sezonunda televizyon ve dijital mecralarda yayınlanmış en çok izlenen 14
dizi içeriği incelemeye dahil edilmiştir. Bu araştırmada şiddet, kadına karşı
tek bir kaynaktan ileri gelen bireysel bir eylem olarak değil; farklı toplumsal,
politik, ekonomik ve tarihsel etkilerle ortaya çıkmış, sistemsel ve yapısal bütün
boyutları ile daha ziyade kadına yönelen bir olgu olarak ele alınmaktadır.
Toplumsal dönüşüm ile birlikte çok farklı boyutlar kazanan medyada kadına
yönelik şiddet tartışması anlamlar, algılar, değerler, pratikler ve deneyimlerle
ilgili olduğundan derinlemesine bir incelemeyi mümkün kılmak ve olası nicel
araştırmalara veri sağlamak için nitel yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Bu
incelemede medya içeriklerinin analizi konusunda uzman 10 araştırmacı,
kadına yönelik şiddet sahnelerini literatürdeki şiddet tanımlamalarına
dayanarak ortak tanımlar üzerinden tespit etmişler ve farklı şiddet türleri
için de analizler gerçekleştirmişlerdir. Buna ek olarak izleyicilerle yürütülen 15
odak grup görüşmesinden hareketle izleyici farkındalığına dair bulgular elde
edilmiştir.

Sahne incelemeleri ve odak grup görüşmelerinin analizinde eleştirel söylem
analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma içeriği, veriler ve önerilerin özetini
içeren bu bilgi notu, belirli bir kapsamla sınırlıdır; araştırmanın ayrıntılı raporu
ve derinlemesine analizi ise ilerleyen dönemde bilimsel yayınlar ve raporlar
olarak sunulacaktır