Mobbing Nedir?
Psikolojik taciz olarak da bilinen mobbing, günümüz iş hayatında birçok çalışanın karşı karşıya kaldığı sorunlardan biridir. Bu durum yalnızca işverenin çalışana değil, çalışanlar arasında da gerçekleşmektedir. Son yıllarda daha sık duyduğumuz bu kavram hakkında ne kadar bilgi sahibiyiz? Mobbing nedir, mobbinge uğradığınızı nasıl anlarsınız? Detaylara gelin birlikte bakalım.
Mobbing ve Kadın
Mobbing, kadını iş hayatından uzaklaştıran nedenlerin en önemlilerinden biridir. Mobbinge uğrayan kadın çalışanlar; baskı, psikolojik şiddet, dedikodu, iftira, taciz gibi sorunlarla karşılaşmaktadır.
Özellikle bazı sektörlerde ve “erkek işi” olarak görülen iş kollarında çalışan kadınlar, cinsiyetçi yaklaşımlardan kaynaklı mobbinge uğramaktadır. Yine kadının kadın olmaktan kaynaklanan özellikleri, doğum, hamilelik gibi süreçleri, kılık kıyafet tercihleri en önemli mobbing nedenleri arasındadır.
Mobbinge Uğradığınızı Nasıl Anlarsınız?
Mobbing çalışma hayatında yaygın olarak görülmeye başlandı. Kişiyi yıpratan, diğer çalışanların yanında küçük düşüren, baskılayan ve psikolojik sorunlara sebep olan bu süreç, çalışanı istifaya zorlar. İş ve özel hayatında büyük yıkımlara sebep olur.
İş yerinde uzun süre devam eden ve kişiyi psikolojik olarak yıpratan mobbing, sürekli tekrar eder ve şiddeti giderek artar. Mobbing uygulayan kişi iletişime kapalıdır, empati kurmaz.
Çalıştığınız İş Yerinde:
- Huzursuz ve tedirgin ediliyorsanız,
- Çalışma arkadaşlarınızın içinde küçük düşürücü davranışlara maruz kalıyorsanız,
- İş tecrübenizin üstünde görev tanımları alıyorsanız,
- İşiniz veya bireysel davranışlarınız amaçsız bir şekilde sürekle raporlanıyorsa,
- İş ortamında dedikodunuz yapılıyorsa,
- Herhangi bir durum içinde ayrımcılığa maruz kalıyorsanız,
- İş ortamında herkes tarafından bilinen etkinliklerin dışında tutuluyorsanız, Mobbinge uğruyorsunuz demektir.
Yaşadığınız durumun mobbing olabilmesi için belirli bir süre tekrar etmesi gerekmektedir. Yani bir kereye mahsus yaşadığınız olumsuz durum mobbing değildir.
Mobbing Türleri Nelerdir?
Mobbingin pek çok türü bulunmaktadır. En çok karşılaşılan mobbing türlerine bakacak olursak:
Bireyin iş yerindeki huzurunu etkileyen mobbingin en belirgin türü dedikodudur. Dedikodu yapılması ve kişinin bunu hissetmesi özgüvenini sarsan davranışlardandır.
Diğer bir mobbing türü, bireyin farklılıklarından kaynaklanmaktadır. Farklı bakış açısı, din, dil, ırk, yaşam şekli ve kılık kıyafetinden dolayı dışlanma; bireyin sessizleşmesine ve pasif kalmasına yol açmaktadır. Ayrıca bu durumla karşılaşan çalışanların kuruma karşı aidiyet duygusu da zedelenmektedir.
İş dünyasında en çok karşılaşılan mobbing örneklerinden biri de bireyin yaptığı işlerin sürekli eleştirilmesi, eksiz ve yetersiz bulunmasıdır. İşi takdir edilmeyen yani motive edilmeyen çalışanların hem özgüveni azalmakta hem de bu kişiler çalışma hayatından uzaklaşmaktadır. Her türlü mobbing, kendine güvenmeme, stres, kaygı, mutsuzluk ve başarısızlık gibi duygu durumlarını beraberinde getirmektedir.
Mobbinge Neden Olan Faktörler Nelerdir?
Çalışana mutsuz, güvensiz ve verimsiz bir çalışma ortamı yaratan mobbing;
- İşverenden,
- Kurumdan,
- Belirsiz görev dağılımından,
- Adaletsiz çalışma düzeninden,
- Abartılı hiyerarşi ve baskıdan,
- Başarısız liderden,
- Başarının takdir edilmemesinin yanı sıra sürekli eksik aranması durumundan,
- İş yerinde meydana gelen ve beklenmeyen değişimlerden,
- Kurallı veya kuralsız iç ortamından yani dengesizlikten kaynaklanabilmektedir.
Rekabet ortamının gelişmesi ile birlikte mobbinge uğrayan kişi sayısında her geçen gün artış olmaktadır. Kişinin öncelikle mobbingin önüne geçebilmesi ve mobbingle baş edebilmesi için belli bir farkındalığının olması ve bu konuda yasal haklarını bilmesi gerekmektedir.
Mobbinge Uğrayan Kişi Ne Yapmalıdır?
Günümüzde pek çok kişi mobbinge uğramakta fakat bu durumda ne yapacağını bilememektedir. Peki, mobbinge uğrayan kişi ne yapmalı?
Öncelikle sessiz kalmamalı ve mobbinge göz yummamalısınız. Mobbing, bir şiddet türüdür ve şiddetin her türlüsüne karşı çıkmak gerekmektedir. İş yerinde mobbinge uğrayan bir çalışanın başvurabileceği kurumlar bulunmaktadır.
Mobbinge Uğrayan Çalışan Nereye Başvurur?
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
- CİMER
- Alo 17,
- Kamu Görevlileri Etik Kurulu
- Kamu Denetçiliği Kurumu
- Türkiye İnsan Hakları Kurumu, İl, İlçe İnsan Hakları Kurulları başvuracağınız kurumlar arasında yer almaktadır.
Mobbinge Uğradığınız Kanıtlanırsa Ne Olur?
“Mobbinge uğrayan kişi tazminat alır mı?” sorusu en çok merak edilen başlıklar arasındadır. Mobbinge uğradığını kanıtlayan çalışan, bazı haklar elde etmektedir. Bu noktada önemli olan, kişinin mobbinge uğradığına dair belgeler sunabilmesidir.
Eğer çalışan işverenin uyguladığı baskıyı deliller ile ortaya koyabilirse kıdem, ihbar ve manevi tazminat alabilir. Dolayısıyla ispat, delil, şahit, belge gibi kavramlar mobbinge uğrayan kişiler için son derece önemlidir.